Żywotność akumulatorów w samochodach elektrycznych to kluczowy aspekt dla potencjalnych użytkowników. Większość producentów deklaruje, że baterie trakcyjne są projektowane tak, aby wytrzymały od 8 do 10 lat lub przejechanie co najmniej 150 000–300 000 kilometrów. W praktyce jednak, w sprzyjających warunkach użytkowania, ich trwałość może być znacznie dłuższa.

Badania pokazują, że po przebiegu rzędu 300 000 kilometrów akumulatory tracą około 20% swojej pierwotnej pojemności, co oznacza, że wciąż mogą być efektywnie wykorzystywane w codziennym użytkowaniu. Niektóre modele aut, jak Tesla czy Nissan Leaf, wykazały w praktyce jeszcze lepszą wytrzymałość, co dodatkowo zwiększa zaufanie do tych technologii. Przy osiąganiu maksymalnego przebiegu na jednym ładowaniu wynoszącego ok. 500 km, wciąż po 10 latach mamy do dyspozycji 400 km zasięgu, co jest w większości przypadków wystarczającym zasięgiem do wygodnego użytkowania samochodu w warunkach miejsko-podmiejskich. Oznacza to, że czas eksploatacji samochodu elektrycznego wychodzi znacznie ponad statystycznych dwóch właścicieli.

• Raport International Energy Agency (IEA) dotyczący trwałości baterii litowo-jonowych i ich zastosowań w motoryzacji. (np. IEA Global EV Outlook 2023)
• Dane od producentów, takich jak Tesla czy Nissan, którzy raportują trwałość baterii na poziomie 150 000–300 000 km. (np. Tesla Battery Impact Report, 2022)
• Publikacje naukowe analizujące wydajność baterii, np. artykuły w czasopismach „Journal of Power Sources” czy „Nature Energy”.

Na żywotność akumulatorów trakcyjnych wpływa wiele czynników, w tym:

Warunki użytkowania

• Temperatura: Ekstremalnie wysokie lub niskie temperatury mogą negatywnie wpływać na baterie. Dlatego nowoczesne samochody elektryczne wyposażone są w systemy chłodzenia i ogrzewania akumulatorów, aby umożliwić im pracę w stałych warunkach cieplnych.
• Styl jazdy: Dynamiczna jazda z częstymi przyspieszeniami i hamowaniem może prowadzić do szybszego zużycia baterii. Najbardziej ekonomiczna jazda pojazdem elektrycznym jest osiągana podczas łagodnych przyspieszeń i hamowań – osiągamy wtedy maksymalną wydajność systemu oraz odzyskujemy najwięcej energii.

Ładowanie

• Częstotliwość i sposób ładowania: Korzystanie z szybkich ładowarek prądu stałego (DC) znacznie skraca proces ładowania, ale ich częste stosowanie może przyspieszyć degradację baterii ze względu na wysoką moc urządzeń DC. W codziennej eksploatacji zaleca się ładowanie przy użyciu standardowych ładowarek prądu przemiennego (AC), które przebiega w sposób wolniejszy, lecz nie eksploatujący tak bardzo baterii.
• Poziom naładowania: Utrzymywanie baterii na poziomie 20-80% naładowania jest korzystniejsze niż regularne rozładowywanie do 0% i ładowanie jej do pełna. Dodatkowym atutem ładowania pojazdu w tym przedziale jest uzyskiwanie maksymalnego tempa ładowania.

• Informacje techniczne od producentów, np. Tesla, BMW czy Hyundai, dotyczące systemów zarządzania temperaturą akumulatorów.
• Artykuły branżowe, takie jak publikacje Electrek czy CleanTechnica, opisujące wpływ stylu ładowania na degradację baterii.
• Publikacje akademickie o chemii baterii, np. „Advances in Lithium-Ion Battery Technology” (Elsevier, 2021).

Choć akumulatory tracą część swojej pojemności w miarę użytkowania, nie oznacza to, że stają się bezużyteczne. Istnieje wiele możliwości ponownego ich wykorzystania:

Recykling

Baterie można poddać procesom recyklingu, w ramach którego odzyskuje się cenne surowce, takie jak lit, kobalt czy nikiel. Dzięki temu minimalizuje się negatywny wpływ na środowisko i zmniejsza zapotrzebowanie na wydobycie nowych materiałów.

Zastosowania stacjonarne

Akumulatory wycofane z użytku w samochodach mogą znaleźć zastosowanie jako magazyny energii w domach lub w systemach fotowoltaicznych. Dzięki temu możliwe jest przechowywanie energii słonecznej na późniejszy czas, co znacząco zwiększa efektywność (atukonsumpcję) takich instalacji.

Zastosowania przemysłowe

W przemyśle akumulatory mogą być wykorzystywane jako magazyny energii dla dużych obiektów, takich jak fabryki czy centra handlowe. Pozwala to na stabilizację sieci energetycznej i zmniejszenie obciążenia w godzinach szczytu.

Czy samochody elektryczne to jednorazówki?

Akumulatory w samochodach elektrycznych to trwałe i zaawansowane technologicznie urządzenia, które mogą służyć przez wiele lat. Ich żywotność zależy od stylu użytkowania, warunków środowiskowych oraz sposobu ładowania. Po zakończeniu eksploatacji w samochodach, baterie znajdują nowe zastosowania w magazynach energii lub poddawane są recyklingowi, co czyni je bardziej ekologicznymi i zgodnymi z ideą zrównoważonego rozwoju.

Rozwój technologii baterii, w tym poprawa ich trwałości i możliwości recyklingu, sprawia, że samochody elektryczne stają się coraz bardziej atrakcyjną alternatywą wobec tradycyjnych pojazdów spalinowych, szczególnie wykorzystywanych w eksploatacji miejskiej lub miejsko-podmiejskiej.
 

• Dane z raportów firm zajmujących się recyklingiem, np. Umicore czy Redwood Materials.
• Informacje od producentów magazynów energii, takich jak Tesla (Powerwall) czy LG Chem.
• Przykłady praktycznych wdrożeń w recyklingu baterii w Europie i USA, np. projekty opisane przez European Battery Alliance.