
Krzem – fundament fotowoltaiki i dziedzictwo polskiego geniusza
W świecie nowoczesnych technologii trudno znaleźć bardziej wszechobecny pierwiastek niż krzem. To właśnie ten półprzewodnik o wyjątkowych właściwościach stanowi serce paneli fotowoltaicznych, które każdego dnia przekształcają promienie słońca w czystą energię. Ale czy wiesz, że kluczowa metoda pozyskiwania monokryształów krzemu została opracowana przez Polaka?
Poznajcie prof. Jana Czochralskiego – wybitnego chemika, metaloznawcę i wynalazcę, którego odkrycie sprzed ponad 100 lat odmieniło przyszłość elektroniki… i energii odnawialnej.
Czochralski – ojciec krzemu fotowoltaicznego
W 1916 roku Jan Czochralski, pracując w laboratorium w Berlinie, przypadkowo zanurzył pióro w tyglu z roztopionym metalem zamiast w kałamarzu. Gdy wyciągnął je, na końcu znajdował się cienki pręcik- monokryształ. Odkrycie to zapoczątkowało metodę Czochralskiego: proces wzrostu pojedynczych kryształów z fazy ciekłej, który zrewolucjonizował przemysł materiałowy. Dziś ta technologia jest podstawą produkcji monokrystalicznego krzemu (c-Si), z którego wykonuje się najbardziej wydajne ogniwa fotowoltaiczne na świecie.

Dlaczego krzem?
Krzem jest półprzewodnikiem, który potrafi przewodzić prąd, ale tylko w określonych warunkach. Dzięki temu idealnie nadaje się do konwersji energii słonecznej na elektryczną. W panelach PV stosuje się dwa główne typy krzemu:
Monokrystaliczny krzem (c-Si)- tworzony metodą Czochralskiego. Ma jednolitą strukturę krystaliczną, co przekłada się na wyższą wydajność i lepsze parametry pracy, zwłaszcza w warunkach słabego nasłonecznienia.
Polikrystaliczny krzem (mc-Si)- tańszy, produkowany z wielu kryształów. Mniej efektywny, ale nadal powszechnie stosowany, lecz w niestandardowych modułach (wymiar, kształt) ze względu na możliwość łatwiejszego dopasowania ogniw..
Polski wkład w przyszłość OZE
Choć przez dekady Jan Czochralski był w Polsce zapomniany – a nawet niesłusznie oczerniany – jego metoda przetrwała próbę czasu i dziś każdy panel słoneczny zawdzięcza jej swoje istnienie. To dzięki niej możliwe jest wytwarzanie krzemu o czystości sięgającej 99,9999% – niezbędnej w fotowoltaice, mikroprocesorach i elektronice użytkowej.
Energia przyszłości z korzeniami w Kcyni
W Greto doceniamy nie tylko nowoczesne rozwiązania, ale też historię, która za nimi stoi. Dlatego z dumą przypominamy, że technologia, która napędza dzisiejsze instalacje PV, ma polskie korzenie. Bez Czochralskiego nie byłoby fotowoltaiki, jaką dziś znamy. Dzięki jego metodzie moduły są wykonane z krzemu i mogą niezawodnie dostarczać zieloną energię do domów, firm i farm PV w całej Europie.